Խտրականության արգելմանը նվիրված հետազոտությունների հանրային ներկայացման ժամանակ Հովհաննես Մանուկյանի ելույթը
08.04.2015
Ժամանակակից աշխարհում խտրականության դեմ պայքարը և դրանից բխող անհանդուրժողականության արդյունավետ կանխարգելումը պետությունների առջև ծառացած առաջնահերթ մարտահրավերներից է: Հետաքրքիր վիճակագրություն գոյություն ունի, Ինչպես բնութագրվում է միջազգային կազմակերպությունների իրավաբանությամբ, խտրականության վերացումը կամ դրա հնարավորին նվազեցումն ինքնին պետության իրավապաշտպան գործունեության արդյունավետ իրականացման կարևորագույն երաշխիք է:
Այս առումով, իսկապես, առանց խտրականությունը կանխարգելող գործուն իրավական կարգավորումների հնարավոր չէ պատկերացնել որևէ ժողովրդավարական հասարակությունում մարդու իրավունքների և ազատությունների անխափան իրականացումը հավասարության հիմքով:
Հայաստանի Հանրապետությունում ներկայում ընթացող սահմանադրական և դատաիրավական բարեփոխումների գործընթացի շրջանակներում առավել կարևորություն են ստանում մարդու իրավունքների նորովի արժեվորումը, դրանց իրացումն ու իրական պաշտպանությունն ապահովող մեխանիզմների ներդնումը: Ընդ որում, խոսքը վերաբերում է համակարգային այնպիսի լուծումների, որոնք իրապես կնպաստեն նաև մեր երկրի միջազգային պարտավորությունների կատարմանը:
Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությունը մեր երկիրը հռչակել է իրավական և ժողովրդավարական պետություն: Ըստ այդմ, սահմանվել է օրենքի առջև բոլորի հավասարության սահմանադրական սկզբունք, որի հիման վրա և կառուցված է մարդու իրավական կարգավիճակի ողջ հայեցակարգը: Այդ կերպ տարածվելով իրավական կարգավորման ամբողջ համակարգի վրա՝ այն անմիջականորեն կապվում է պետության ու հասարակության միջև բնականոն հարաբերությունների հաստատման հետ:
Վերը նշվածով հանդերձ, ակնհայտ է, որ խտրականության դեմ պայքարը չի կարող սահմանափակվել իրավական ակտում սահմանված խտրականության համընդհանուր արգելքով կամ դրա ապահովման հիմքերով: Այդ պայքարի համար անհրաժեշտ են առավել համապարփակ կարգավորումներ, որոնք հնարավորություն կտան մարդուն կանխատեսելի ընթացակարգերի միջոցով խատրականության բացառման պայմաններում իրացնել իր իրավունքները կամ հասնել դրանց պաշտպանության: Խարանի ենթարկվող անձը չի կարող լինել հասարակության լիարժեք անդամ:
Խոսքն, իհարկե, վերաբերում է խտրականության դեմ պայքարի միասնական օրենսդրություն ունենալուն, ինչը բխում է նաև ՀՀ միջազգային պարտավորություններից:
Խտրականության արգելքի վերաբերյալ Եվրասիական համագործակցության հիմնադրամի աջակցությամբ կատարված իրավական ուսումնասիրությունն առաջինն է, որտեղ համակողմանի անդրադարձ է կատարված մեր երկրում խտրականության դեմ պայքարի հիմնահարցերին: Ընդ որում, այդ ուսումնասիրությունն արժևորվում է նրանով, որ դրանում տեղ գտած հետևությունները հիմնված են ներպետական իրավական պրակտիկայի և միջազգային փորձի ու չափանիշների համեմատական ուսումնասիրության վրա: Դրանում նաև իրականացվել է Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի իրավաբանության, տարբեր երկրներում խտրականության դեմ պայքարի համար պատասխանատու մարմինների գործունեության վերլուծություն:
Ուստի, կարծում եմ, այսօր քննարկման ներկայացվող ձեռնարկը կարող է օգտակար լինել խտրականության դեմ համապարփակ իրավական կարգավորումներ սահմանելու համար:
Արդարադատության նախարարությունը պատրաստ է շարունակելու համագործակցությունը Եվրասիա համագործակցության հիմնադրամի և շահագրգիռ այլ գործընկերների հետ՝ իրավական եղանակներով, այդ թվում՝ միասնական օրենքի նախագիծ մշակելու ճանապարհով, խտրականության և անհանդուրժողականության դեմ արդյունավետ պայքար կազմակերպելու համար:
Ո՞րն է Հայաստանում կոռուպցիայի հիմնական պատճառը